Ptaki powiatu bartoszyckiego: bekasik

— Bekasik to średniej wielkości ptak siewkowy — mówi ornitolog Marek Bebłot, — którego w Polsce można zobaczyć podczas wędrówki jesiennej i wiosennej, oraz zimującego w niezamarzniętych kanałach, stawach itp. Zamieszkuje pas od północno-wschodniej części Półwyspu Skandynawskiego po wschodnią Syberię. Izolowane populacje w południowej Szwecji, północno-wschodniej Polsce, w północnej Białorusi i krajach bałtyckich. W Polsce przestał się gnieździć w XIX wieku. W 1977 roku odnaleziono dwa gniazda na Bagnie Ławki w Kotlinie Biebrzańskiej, jednak od tej pory brak potwierdzonych przypadków gniazdowania, choć sporadycznie obserwuje się tokujące ptaki na Bagnach Biebrzańskich.

— W powiecie bartoszyckim w serwisie ornitologicznym oznaczono tylko trzy razy i wszystkie przez Mark Bebłota. To rzadkość u nas?
— Z pewnością jest rzadkością na naszym terenie — mówi Jarosław Pastuła. — Na pewno jest rzadko spotykany, a może bardziej trudno zauważalny. Wynika to z tego, żeby trudno go dostrzec, doskonale się maskuje. Bekasik chyba o tym wie i z ucieczką w sytuacji zagrożenia czeka do ostatniej chwili. Potrafi przycupnąć unosząc tył, dzięki czemu wtapia się w otoczenie. Jego ubarwienie jest charakterystyczne. Jego białe pręgi na skrzydłach są widoczne dopiero, kiedy bekasik startuje.

— Zgadza się — dodaje Marek Bebłot. — momencie dostrzeżenia drapieżnika powoli unosi tył tak, że widać cały grzbiet z tymi dwiema jasnymi pręgami. Unosi wtedy do góry tylną część ciała i delikatnie obraca się w stronę drapieżnika tak, by ten widział jego grzbiet. To powoduje, że zlewa się z trawą i ciężko go dostrzec. A ponieważ gniazduje na ziemi w tundrze (niewysoka trawa), w związku z tym ucieka niemal w ostatniej chwili.

— Gdzie go można spotkać?
— Często przebywa w zagłębieniach terenu — dodaje Jarosław Pastuła, — ale gdzie wody jest niewiele. To dla niego idealne miejsce. W tym roku (2022) z Markiem szukaliśmy go dwa dni, za każdym razem po kilka godzin. Jest to ptak bardzo trudny do namierzenia. Byłem około pół metra od miejsca, w którym był. Zauważyłem go dopiero w momencie, kiedy się poderwał do lotu. Często przebywa na miękkim, błotnym podłożu.

— Często przebywa w Polsce?
— Jest to ptak północy, który do Polski przylatuje na zimowanie. U nas ziemia jest mniej zmarznięta, dlatego łatwiej mu o pokarm. Bekasik zimuje w miejscach, gdzie grunt nie zamarza. Jeżeli grunt zamarza, przenosi się w okolicach wód płynących, gdzie woda jest nie zamarznięta, by mieć dostęp do pokarmu. Żywi się mięczakami skorupiakami, które przebywają w mule. Robi w nich małe dziurki, by wydobyć z nich pokarm. Jeśli muł jest nie zamarznięty, mają szansę wydostać te mięczaki.

— Coraz więcej gatunków zmienia swoje zwyczaje. Pisaliśmy o żurawiach, które częściej zimują w Polsce. Klimat wpływa na wędrówki bekasika?
— Po to obrączkujemy te ptaki — mówi Marek Bebłot, — żeby to sprawdzić. Jak na razie nie ma dowodów, że ptaki przez zmiany klimatu przestają wędrować. Za mało danych.

— Dziękuję za rozmowę.
dar